مقدمه: ضرورت تنوع در کشت قهوه
برای قرنها، تولیدکنندگان قهوه همراه با کشتهای درآمدزای دیگر کار کردهاند. اما در سالهای اخیر، تغییرات اقلیمی، بازارهای ناپایدار و رقابت بینالمللی باعث شدهاند کشاورزان راههایی برای تنوع بیشتر در محصولاتشان پیدا کنند. تنوع کشت یعنی رشد محصولات مختلفی که با قهوه رقابت منابع نکنند. این کار نه تنها به اکوسیستم محلی کمک میکند، بلکه وضعیت معیشتی کشاورزان را هم تقویت میکند.
چه روشهایی برای تنوع کشت معمولاند
Intercropping (کشت چند محصول در کنار هم): پرورش دو یا چند محصول در نزدیکی هم، در همان ردیف یا ردیفهایی که نزدیکاند تا تعامل زیستی داشته باشند؛ استفادهی مؤثرتر از منابع مانند نور، آب و مواد مغذی؛ افزایش تنوع زیستی؛ مقاومت بیشتر گیاهان در مقابل آفات و بیماریها.
استفاده از کاشت پوششی (cover crops) و محصولات محافظ برای ایجاد سایه، محافظت از زمین در برابر باد، سرما و گرما، و کمک به حفظ رطوبت خاک.
تأثیرات تنوع کشت بر کشاورزان و مزرعه
افزایش پایداری اقتصادی: وقتی یک محصول قیمتش کم میشود یا خسارتی میبیند، وجود محصولات متعدد میتواند منبع درآمد جایگزین باشد.
بهبود کیفیت خاک و سلامت اکوسیستم: تنوع گیاهی باعث تثبیت نیتروژن، جذب بهتر فسفر، کاهش فرسایش خاک و افزایش مواد آلی خاک میشود.
مقاومت بیشتر در مقابل تغییرات آب و هوایی و بیماریها: تنوع یعنی خطر متمرکز شدن روی تنها یک محصول کمتر شود. مثلاً زمانی که آفت یا بیماریای مثل “لا رُیا” (roya) شیوع مییابد، کشاورزانی که فقط قهوه کشت میکردند، آسیب زیادی میبینند. تنوع کشت کمک میکند درصدی از درآمد و تولیدشان محفوظ بماند.
تنوع کشت همراه با کشاورزی ارگانیک
کشاورزی ارگانیک و تنوع کشت معمولاً با هم پیش میآیند، زیرا اصول مشترک دارند: حفظ سلامت خاک، استفاده نکردن یا کم کردن سموم شیمیایی، افزایش تنوع زیستی. مدیران شرکتهایی مثل Mayorga Coffee تأکید میکنند که تولیدکنندگان باید هر دو را همزمان اجرا کنند.
گرفتن گواهی ارگانیک هزینه دارد، اما مزایایی هم دارد: نشان دادن تعهد به محیطزیست برای خریداران و مصرفکنندهها، بهبود کیفیت و محصول، افزایش درآمد بلندمدت.
نکاتی که تولیدکنندگان قبل از زمینهسازی برای تنوع کشت باید بدانند
بررسی بازار: دیدن اینکه چه محصولات جانبی (مثلاً بذر chia، لوبیا سیاه، یا میوهها) در بازار محلی یا صادراتی خوب فروش دارند.
تطبیق محصولات با محیط: بعضی محصولات در ارتفاع پایینتر عملکرد بهتری دارند، برخی در سایه و برخی در آفتاب کامل. نیاز است انتخاب محصول با شرایط محیطی مزرعه همخوان باشد.
پشتیبانی فنی و منابع لازم: برای شروع تنوع محصولاتی، لازم است بذر مناسب، آموزش روش کاشت و برداشت، بازار فروش، و حمایت مالی یا سرمایهگذار وجود داشته باشد. کسانی که خرید مستقیم (direct trade) انجام میدهند مثل Mayorga Coffee، اغلب این نوع پشتیبانی را فراهم میکنند.
نتیجهگیری
تنوع کشت برای تولیدکنندگان قهوه تبدیل به یک استراتژی حیاتی شده است. با این کار نه تنها میتوانند محیط زیست را محافظت کنند و خاک را سالم نگه دارند، بلکه میتوانند خطرها را کاهش دهند، درآمد پایدارتری داشته باشند و در برابر فشارهای اقتصادی و تغییرات اقلیمی مقاومتر شوند.
؛گردآوری و ترجمه توسط افشین خدایی ؛
منابع
Perfect Daily Grind: Why more coffee producers are choosing to diversify their crops – Organic Farming(perfectdailygrind.com)